Mechanizm RWD w przygotowaniu.

Co grozi za jazdę pod wpływem alkoholu?

Alkoholizm to poważny problem społeczny rzutujący na relacje towarzyskie, zawodowe i rodzinne. Nadużywanie alkoholu albo nieodpowiedzialne zachowania jedynie po jego okazyjnym spożyciu (np. po firmowej imprezie) mogą nieść za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Częstym problemem z alkoholem w tle jest prowadzenie pod jego wpływem pojazdów mechanicznych, głównie samochodu – poza społecznym potępieniem i stworzeniem realnego zagrożenia w ruchu drogowym, może ono pociągać wiele dotkliwych skutków prawnych. Co należy wiedzieć o konsekwencjach jazdy pod wpływem alkoholu? Wyjaśniamy poniżej.

Jazda pod wpływem alkoholu – wykroczenie czy przestępstwo?

Prowadzenie pod wpływem alkoholu nie zawsze będzie przestępstwem karanym na podstawie Kodeksu karnego. Kluczową rolę w tym zakresie ma stężenie alkoholu we krwi w chwili prowadzenia pojazdu.

Mając to na uwadze, prowadzenie pod wpływem alkoholu może być:

  • wykroczeniem – jeśli stężenie alkoholu waha się od 0,2 do 0,5 promila we krwi lub 0,1 mg do 0,25 mg w 1 dm3 wydychanego powietrza (jest to tak zwany stan po spożyciu alkoholu). Zastosowanie znajdzie wówczas art. 87 Kodeksu wykroczeń (prowadzenie po użyciu alkoholu),
  • przestępstwem – jeśli stężenie alkoholu przekracza 0,5 promila we krwi lub 0,25mg w 1 dm3 wydychanego powietrza (jest to tak zwany stan nietrzeźwości). Wówczas zastosowanie ma art. 178a Kodeksu karnego (prowadzenie pojazdów mechanicznych pod wpływem środka odurzającego).

Wynika z tego, że kierowca popełnia przestępstwo lub wykroczenie już w momencie uruchomienia pojazdu i ruszenia. Osoba, która wsiądzie do samochodu, włączy silnik i nie ruszy pojazdem, a będzie jedynie w nim przebywać, nie popełni jeszcze przestępstwa ani wykroczenia. Co ciekawe, taki czyn może popełnić również osoba prowadząca samochód holowany, co potwierdziło orzecznictwo.

Konsekwencją powyższego podziału jest fakt, iż wykrycie w organizmie poniżej 0,2 promila alkoholu nie stanowi czynu zabronionego i nie podlega karze.

Jak wykrywa się obecność alkoholu w organizmie kierowcy?

Obecność określonego stężenia alkoholu w organizmie można ustalić na dwa sposoby:

  • poprzez sprawdzenie zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu,
  • poprzez badanie krwi.

Kierowca ma prawo odmówić badania alkomatem; wówczas obecność alkoholu w organizmie sprawdza się poprzez badanie krwi, na którego przeprowadzenie zgoda nie jest wymagana.

Jaka kara grozi za jazdę pod wpływem alkoholu?

Jazda pod wpływem alkoholu, niezależnie od tego, czy jest kwalifikowana jako wykroczenie (od 0,2 do 0,5 promila alkoholu w organizmie), czy przestępstwo (powyżej 0,5 promila alkoholu w organizmie), podlega karze.

Za jazdę po użyciu alkoholu sprawca podlega:

  • karze grzywny wymierzanej w wysokości od 50 do 5 tys. złotych,
  • karze aresztu trwającej od 5 do 30 dni.

W przypadku prowadzenia w stanie po użyciu alkoholu, za orzeczeniem kary aresztu (do 30 dni) przemawiają przede wszystkim umyślność czynu czy okoliczności popełnienia wykroczenia (np. ponowne prowadzenie pojazdu po alkoholu stanowiące wykroczenie z art. 87 Kodeksu wykroczeń).

Jeśli natomiast dana osoba znajduje się w stanie nietrzeźwości w czasie prowadzenia pojazdu, podlega ona:

  • karze grzywny,
  • karze ograniczenia wolności,
  • karze pozbawienia wolności do lat 2.

Obok wymienionych kar za prowadzenie pod wpływem alkoholu, może również zostać orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów orzekany w wymiarze:

  • od 6 miesięcy do 3 lat za jazdę w stanie po użyciu alkoholu,
  • nie krótszym niż 3 lata za jazdę w stanie nietrzeźwości (sąd orzeka w tym zakresie obowiązkowo!).

W przypadku warunkowego umorzenia postępowania, zakaz prowadzenia pojazdów trwa od 1 roku do 2 lat. Inaczej do zakazu prowadzenia pojazdów podchodzi się w przypadku spowodowania przez sprawcę wypadku, o czym będzie mowa poniżej.

W uzasadnionych przypadkach, zgodnie z art. 69 § 4 kk, sąd może zawiesić wykonanie orzeczonej za jazdę w stanie nietrzeźwości kary (np. popełnienie przestępstwa na krótkim dystansie, w środku nocy i na terenie odludnym, nieuczęszczanym).

Konsekwencje jazdy pod wpływem alkoholu w warunkach recydywy

Jeżeli dana osoba została już prawomocnie ukarana z tytułu prowadzenia pojazdów po alkoholu i ponownie popełni przestępstwo prowadzenia samochodu w stanie nietrzeźwości, jest zagrożona karą więzienia w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat.

Art. 178 § 4 kk poza ponownym popełnieniem przestępstwa w stanie nietrzeźwości dotyczy także popełnienia tego przestępstwa w okresie, w którym obowiązywał zakaz prowadzenia pojazdów.

Na zaostrzoną odpowiedzialność z tytułu wymierzonego przepisu nie wpływa jednak jazda po alkoholu karana jako wykroczenie – jeśli kierowca został skazany z tego tytułu, nie stanowi to przesłanki uzasadniającej jego surowsze ukaranie z art. 178 § 4 kk.

Recydywa w zakresie prowadzenia po alkoholu może skutkować tym, że sąd orzeknie świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości od 10 000 do 60 000 złotych.

Kierowcy-recydywiście grozi również dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów.

Warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po alkoholu

Kierowcy zatrzymywani przez policję za jazdę w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości często nie zdają sobie sprawy, że wykrycie w ich organizmie alkoholu nie zawsze musi oznaczać skazanie za wykroczenie czy przestępstwo.

W zależności od okoliczności sprawy i stężenia alkoholu w organizmie kierowcy, w grę wchodzi warunkowe umorzenie postępowania.

Warunkowe umorzenie postępowania wobec kierowcy zatrzymanego za jazdę po alkoholu pozwala również na odstąpienie od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów albo jego skrócenie.

Prawo jazdy a jazda pod wpływem alkoholu

Dotkliwą konsekwencją dla kierowcy zatrzymanego za jazdę po alkoholu jest odebranie prawa jazdy przez funkcjonariusza policji dokonującego kontroli. W zależności od tego, czy kierowca był po użyciu alkoholu, czy też znajdował się w stanie nietrzeźwości, Policja przekazuje sprawę:

  • sądowi, w przypadku stanu nietrzeźwości będącego przestępstwem,
  • prokuraturze, w przypadku stanu po użyciu alkoholu stanowiącego wykroczenie.

Odpowiednio, sąd albo prokurator wydają stosowne postanowienie w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy – kierowcy przysługuje prawo odwołania się od niego poprzez złożenie zażalenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania postanowienia.

Okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy wlicza się do nałożonego na kierowcę zakazu prowadzenia pojazdów. W praktyce oznacza to, że jeżeli za jazdę po alkoholu prawo jazdy zatrzymano w dniu 1.01.2018 roku, a o zakazie prowadzenia pojazdów na okres 3 lat sąd orzekł w dniu 1.04.2018 roku, okres od dnia zatrzymania prawa jazdy do dnia orzeczenia zakazu zalicza się na poczet tego zakazu.

Należy pamiętać, że zatrzymanie prawa jazdy na okres przekraczający 1 rok powoduje konieczność ponownego podejścia do egzaminu na prawo jazdy.

Czym jest blokada alkoholowa

Sposobem na zmianę sposobu wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów, choć wciąż jeszcze mało popularnym, jest blokada alkoholowa. Przesłanki umożliwiające jej zastosowanie znajdują się w Kodeksie karnym wykonawczym, a sama definicja tego urządzenia w ustawie – Prawo o ruchu drogowym.

Blokadą alkoholową nazywa się urządzenie uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu w przypadku, gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez daną osobę powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3.
Zgodnie z art. 182a Kodeksu karnego wykonawczego, jeżeli orzeczony zakaz był wykonywany co najmniej połowę orzeczonego wymiaru, a w przypadku dożywotniego zakazu przez co najmniej 10 lat, sąd może uchylić zakaz co do pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową. Zakaz prowadzenia pojazdów będzie jednak nadal obowiązywać co do tych, w których taka blokada nie została zamontowana. Konieczne jest jednak, aby postawa i sytuacja osobista kierowcy oraz jego zachowanie w okresie wykonywania zakazu świadczyły o tym, że nie będzie to stanowiło zagrożenia bezpieczeństwa w komunikacji.

Jednakże, jeżeli kierowca w rażący sposób naruszył prawo dotyczące bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a w szczególności popełnił przestępstwo przeciwko temu bezpieczeństwu, sąd może uchylić sposób wykonywania zakazu obejmujący jedynie pojazdy niewyposażone w blokadę alkoholową. Takiej osobie przysługuje oczywiście zażalenie na postanowienie sądu.

Spowodowanie katastrofy w ruchu w stanie po alkoholu – kara

Jeżeli kierowca prowadząc pojazd po alkoholu, spowoduje wypadek, czyli, używając nomenklatury kodeksowej, spowoduje katastrofę w komunikacji (tu w szczególności w ruchu lądowym) lub zagrożenie taką katastrofą, wskutek czego ciężki uszczerbek na zdrowiu albo śmierć uczestnika takiej katastrofy, sąd orzeka karę pozbawienia wolności. Reguluje to art. 178 Kodeksu karnego, zgodnie z którym:

za spowodowanie katastrofy w ruchu (art. 173 kk) lub sprowadzenie niebezpieczeństwa jej wystąpienia (art. 174 kk) albo spowodowanie wypadku w ruchu (art. 177 kk) w stanie nietrzeźwości albo bycia pod wpływem innego środka odurzającego, również w sytuacji zbiegnięcia z miejsca zdarzenia, sąd orzeka karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane dane przestępstwo w wysokości od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Oznacza to, że na przykład za spowodowanie wypadku w ruchu z art. 173 § 1 kk zagrożonego karą pozbawienia wolności od roku, sąd orzeknie karę za spowodowanie katastrofy w ruchu w stanie nietrzeźwości od 1,5 roku pozbawienia wolności (dolna granica – 1 rok, połowa – 0,5 roku, suma wynosi 1,5 roku).
Podobna kara grozi sprawcy wypadku w sytuacji, kiedy zbiegnie on z miejsca zdarzenia.
Kara za spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu

W przypadku spowodowania wypadku w ruchu z art. 177 kk ze skutkiem śmiertelnym, albo w wyniku którego uczestnik wypadku odniósł ciężkie obrażenia, orzeka się karę pozbawienia wolności w wysokości nie niższej, niż 2 lata, do górnej granicy tego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Oznacza to, że minimalną wysokością orzekanej kary będą 2 lata więzienia, a maksymalną 8 lat więzienia powiększone o połowę, tj. 4 lata, czyli 12 lat.

Jazda w stanie po alkoholu – pomoc prawna

Zatrzymanie kierowcy prowadzącego w stanie wskazującym na zawartość alkoholu we krwi lub wydychanym powietrzu zawsze stanowi sytuację stresującą i nerwową, budzącą wiele obaw związanych z zatrzymaniem prawa jazdy i odpowiedzialnością karną za popełniony czyn.

Przepisy regulujące odpowiedzialność, jaka grozi za prowadzenie w stanie po użyciu alkoholu i będąc nietrzeźwym, często rodzą wiele wątpliwości u osób nieobeznanych ze specyfiką prawa karnego i nieumiejących swobodnie poruszać się po przepisach. Stąd też, wielu zatrzymanych kierowców popełnia błędy rzutujące na ich sytuację w toku dalszego postępowania.

Stwierdzona zawartość alkoholu we krwi nie oznacza od razu, że kierowca zostanie skazany i sąd orzeknie wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów. Kluczowe w ustalaniu odpowiedzialności i wymierzaniu kary, jaka grozi za jazdę przy obecności alkoholu we krwi, są okoliczności zdarzenia, a także czynniki takie jak warunki osobiste zatrzymanego, jego stosunek do zarzucanego czynu, uprzednia karalność.

Dlatego tak ważny jest szybki kontakt z dobrym, doświadczonym w sprawach z zakresu prowadzenia pojazdów mechanicznych w stanie wskazującym na obecność alkoholu w organizmie, adwokatem. Profesjonalnie poprowadzona sprawa w tym zakresie może doprowadzić nie tylko do wymierzenia łagodniejszej kary (jak kara pozbawienia wolności czy kara ograniczenia wolności przy przestępstwie z Kodeksu karnego), ale również do warunkowego umorzenia postępowania, warunkowego zawieszenia orzeczonej kary, a w dalszej perspektywie zmiany sposobu, w który wykonywany jest zakaz prowadzenia pojazdów.

DANE KONTAKTOWE

Harat Pokrzywnicki Adwokaci

spółka cywilna

NIP 9571098215

REGON 368394809

Biuro Gdańsk

ul. Matejki 6/10

80-232 Gdańsk

Biuro

ul. Curie-Skłodowskiej 5-7 lok. 321

Formularz kontaktowy



* pola obowiązkowe
Administratorem Twoich danych osobowych jest Harat Pokrzywnicki Adwokaci spółka cywilna, z siedzibą w Gdańsku, ul. Matejki 6/10, 80-232 Gdańsk. Przetwarzamy Twoje dane wyłącznie w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie zawarte w formularzu kontaktowym (podstawa przetwarzania danych to realizacja naszych prawnie uzasadnionych interesów administratora w postaci komunikacji z użytkownikami strony). Twoje dane będą przetwarzane nie dłużej, niż jest to konieczne do udzielenia Ci odpowiedzi, a po tym czasie mogą być przetwarzane przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń. Podanie przez Ciebie danych jest dobrowolne, ale konieczne do tego, żeby odpowiedzieć na Twoje pytanie. Masz prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia swoich danych oraz wniesienia skargi do organu nadzorczego.